Wat Is Een Geavanceerde Aanhoudende Bedreiging (APT)?

Een Advanced Persistent Threat (APT) is een heimelijke en geavanceerde cyberaanval waarbij goed gefinancierde aanvallers langdurig toegang tot een netwerk krijgen.

Ze proberen gegevens te stelen of de bedrijfsvoering te verstoren. Vaak richten ze zich op specifieke organisaties en gebruiken ze geavanceerde technieken om lange tijd onopgemerkt te blijven.

Belangrijkste punten

• Advanced Persistent Threats (APT’s) zijn geavanceerde, langdurige cyberaanvallen die worden uitgevoerd door zeer bekwame actoren die specifieke organisaties aanvallen voor gevoelige gegevens en intellectueel eigendom.
• APT’s volgen een aanvalsproces dat uit meerdere fasen bestaat, waaronder verkenning, initiële compromittering, het tot stand brengen van persistentie, laterale verplaatsing en data-exfiltratie. Dit proces wordt nauwkeurig gepland om detectie te voorkomen.
• Voor effectieve detectie en reactie op APT’s zijn uitgebreide beveiligingsmaatregelen nodig, waaronder regelmatige beveiligingsaudits, training van medewerkers en geavanceerde beveiligingsoplossingen zoals tweefactorauthenticatie en het toestaan van toepassingen.

Wat is een geavanceerde persistente dreiging (APT)

Geavanceerde persistente bedreigingen (APT’s) vormen een klasse cyberaanvallen die zich onderscheiden door hun verfijning, persistentie en gerichte aard.

In tegenstelling tot typische cyberaanvallen, die opportunistisch en kortstondig kunnen zijn, worden geavanceerde persistente bedreigingen nauwkeurig gepland en uitgevoerd over langere perioden, vaak meerdere maanden of zelfs jaren. Dit geldt ook voor geavanceerde persistente bedreigingen (APT).

Deze aanvallen worden georkestreerd door zeer deskundige en goed gefinancierde cybercriminelen. Ze richten zich vaak op specifieke organisaties, sectoren of overheden om toegang te krijgen tot gevoelige gegevens en intellectueel eigendom.

De complexiteit en de middelen die nodig zijn om APT’s uit te voeren, maken ze tot een belangrijke zorg voor beveiligingsprofessionals.

Om APT’s te herkennen en te beperken, is inzicht in hun bepalende kenmerken vereist.

Belangrijkste kenmerken van APT-aanvallen

APT’s onderscheiden zich door hun stealth en persistentie, waardoor aanvallers zich voor langere tijd in het netwerk van een doelwit kunnen nestelen, vaak onopgemerkt.

Door een gerichte aanpak te combineren met geavanceerde technieken, bereiken APT’s hun strategische doelstellingen en minimaliseren ze detectierisico’s.

In de onderstaande subsecties gaan we dieper in op de doelstellingen op de lange termijn en stealth-operaties, de hooggekwalificeerde bedreigingsactoren en de meerfasenprocessen die APT-aanvallen definiëren.

Langetermijndoelstellingen en stealth-operaties

APT-aanvallers zijn op zoek naar langetermijntoegang om strategische doelen te bereiken, zoals cyberspionage, financieel gewin, hacktivisme of vernietiging.

Ze gebruiken sluwe tactieken en langdurige operaties om gevoelige gegevens te infiltreren en toegang tot deze gegevens te behouden.

Geavanceerde cyber-espionagecampagnes, zoals die van Cozy Bear, richten zich voornamelijk op overheidsnetwerken en kritieke infrastructuren. Door langdurig onder de radar te opereren, kunnen APT-aanvallers systematisch waardevolle informatie verzamelen zonder alarm te slaan.

Hooggekwalificeerde bedreigingsactoren

APT’s worden uitgevoerd door ervaren en goed gefinancierde teams die zich richten op waardevolle activa. Deze actoren bezitten expertise in cyberoperaties, van netwerkinfiltratie tot malwareontwikkeling en data-exfiltratie.

APT29 maakt bijvoorbeeld gebruik van geavanceerde technieken om overheidsinstanties en nationale veiligheidsorganisaties aan te vallen.

Bij de uitvoering van APT’s zijn experts betrokken die ervaring hebben met verschillende cyberoperaties. Hierbij worden geavanceerde tools en social engineering-technieken ingezet om gebruikers te manipuleren en toegang te krijgen tot legitieme inloggegevens.

Beveiligingsteams moeten waakzaam en proactief zijn bij het identificeren en aanpakken van de subtiele tactieken die APT-actoren gebruiken om organisaties te beschermen tegen geavanceerde aanvallen.

Meerfasen aanvalsproces

APT-aanvallen bestaan uit processen die uit meerdere fasen bestaan en die zijn ontworpen om de kans op succes te maximaliseren en het risico op detectie te minimaliseren.

Deze fasen omvatten verkenning, waarbij aanvallers informatie verzamelen over hun doelwit; initiële compromittering, waarbij ze toegang krijgen tot het netwerk; laterale verplaatsing, waarbij ze hun aanwezigheid binnen het netwerk uitbreiden; en data-exfiltratie, waarbij ze gevoelige informatie stelen.

Elke fase wordt nauwkeurig gepland en uitgevoerd om ervoor te zorgen dat aanvallers onopgemerkt blijven terwijl ze hun doelen bereiken.

De fasen van een APT-aanval

Het herkennen en beperken van APT-aanvallen vereist het begrijpen van hun verschillende fasen: Netwerkinfiltratie, uitbreiding binnen het netwerk en data-extractie. Elke fase is zorgvuldig ontworpen om succes te vergroten en detectierisico’s te minimaliseren.

In de uitbreidingsfase compromitteren aanvallers personeel met toegang tot gevoelige informatie en verzamelen ze kritieke bedrijfsgegevens zoals werknemers- en financiële gegevens. Laten we dieper ingaan op elke fase.

Verkenning

Tijdens de verkenningsfase van een APT-aanval verzamelen aanvallers informatie over de organisatiestructuur, werknemersprofielen, netwerkinfrastructuur en kwetsbaarheden van het doelwit.

Ze gebruiken zowel open-source intelligence als social engineering-technieken om deze informatie te verzamelen.

Elke fase van een APT-aanval is ontworpen om detectie te voorkomen en tegelijkertijd systematisch gegevens te verzamelen. Hierbij worden technieken gebruikt die verband houden met grootschalige cyberaanvallen op overheidsinstanties.

Initieel compromis

In de eerste fase van het compromitteren wordt ongeautoriseerde toegang verkregen tot het netwerk van een doelwit. Dit gebeurt vaak via gepersonaliseerde spearphishing-e-mails die zijn ontworpen om ontvangers ertoe te verleiden hun inloggegevens te verstrekken of op schadelijke links te klikken.

Zodra ze het eerste toegangspunt gepasseerd zijn, maken aanvallers zich klaar voor de volgende fases van de aanval.

Het creëren van persistentie

Nadat APT-aanvallers toegang hebben verkregen, creëren ze achterdeurtjes en extra toegangspunten om onopgemerkt te blijven terwijl ze het doelnetwerk in de gaten houden.

Deze backdoors bevatten vaak malware en tools voor externe toegang, waarmee aanvallers kunnen communiceren met het gecompromitteerde netwerk en een permanente aanwezigheid kunnen behouden.

Zijwaartse beweging

Laterale verplaatsing omvat technieken zoals privilege-escalatie om toegang te krijgen tot gevoeligere gebieden binnen een netwerk. Zo kunnen aanvallers hun bereik vergroten en waardevolle informatie verzamelen zonder dat ze worden gedetecteerd.

Gegevensexfiltratie

In de laatste fase van een APT-aanval, wordt er via data-exfiltratie gevoelige data of intellectueel eigendom gestolen.

Aanvallers bewaren gestolen informatie vaak op een veilige locatie voordat ze deze kunnen lekken. Daarnaast kunnen ze afleidende middelen zoals DDoS-aanvallen gebruiken om detectie te voorkomen.

Gestolen gegevens kunnen worden verkocht aan concurrenten, worden aangepast om producten te saboteren of worden gebruikt om systemen te manipuleren en zo verdere schade toe te brengen.

Voorbeelden van opvallende APT-groepen

Verschillende bekende APT-groepen hebben het nieuws gehaald met hun geavanceerde aanvallen en hun aanzienlijke impact op verschillende organisaties en sectoren.

Deze groepen, die vaak banden hebben met natiestaten, gebruiken geavanceerde technieken om hun doelwitten te infiltreren en uit te buiten.

In de volgende subsecties worden enkele van de meest beruchte APT-groepen, hun methoden en de gevolgen van hun aanvallen belicht.

APT1 (Commentaar Crew)

APT1, ook bekend als Comment Crew, werd berucht vanwege zijn betrokkenheid bij spraakmakende cyberaanvallen gericht op Amerikaanse bedrijven en overheidsinstellingen.

Deze groep heeft een geschiedenis van diefstal van intellectueel eigendom, cruciale bedrijfsinformatie en handelsgeheimen, wat een aanzienlijk risico vormt voor organisaties.

Opvallende incidenten waarbij APT1 betrokken was, zijn onder meer de SolarWinds-aanval op de toeleveringsketen, waarbij wereldwijd talloze bekende organisaties werden getroffen.

APT28 (Fancybeer)

APT28, ook bekend als Fancy Bear, wordt geassocieerd met de Russische militaire inlichtingendienst en is sinds ten minste 2008 actief.

Deze groep richt zich met cyberespionageactiviteiten vooral op politieke organisaties en media.

De impact van de activiteiten van APT28 is aanzienlijk en ondermijnt de veiligheid en integriteit van politieke instellingen wereldwijd.

APT29 (Gezellige Beer)

APT29, dat in verband wordt gebracht met de Russische inlichtingendienst, was betrokken bij grote inbreuken, die vooral gericht waren op overheidsnetwerken.

APT29 staat bekend om hun geavanceerde cyberespionagecampagnes en richt zich op het infiltreren van kritieke infrastructuren en het behouden van langetermijntoegang tot gevoelige gegevens.

APT’s detecteren en erop reageren

Om APT’s te detecteren en erop te reageren, is een proactieve en uitgebreide aanpak nodig.

Door het interne netwerkverkeer te monitoren, kunt u ongebruikelijke activiteiten identificeren. Bovendien kunt u door realtime bedreigingsinformatie te integreren in incidentresponsplannen de responscapaciteit binnen een gericht netwerk vergroten.

Opleidingsprogramma’s voor werknemers kunnen het risico op succesvolle phishingaanvallen, die vaak voorkomen in APT-scenario’s, aanzienlijk verkleinen.

Hieronder bespreken we strategieën voor het detecteren van afwijkingen in uitgaande gegevens en het onderhouden van effectieve plannen voor incidentrespons.

Anomalieën in uitgaande gegevens

Anomalieën in uitgaande data kunnen wijzen op mogelijke APT-activiteiten. Het monitoren van deze anomalieën helpt bij het detecteren van datadiefstal en stelt organisaties in staat om snel te reageren om de impact van aanvallen te beperken.

Incidentresponsplannen

Incidentresponsplannen voor APT’s zorgen voor effectieve detectie, inperking en herstel, waardoor organisaties snel kunnen reageren om de schade te minimaliseren.

Regelmatige herziening en update van incidentresponsplannen is cruciaal om effectief te blijven tegen evoluerende bedreigingen. Robuuste incidentresponsplannen zijn essentieel voor de beveiliging en veerkracht van een organisatie tegen APT’s.

Uitgebreide beveiligingsmaatregelen tegen APT’s

Er is een uitgebreide beveiligingsstrategie nodig om uzelf te verdedigen tegen APT-aanvallen. Deze strategie omvat op gedrag gebaseerde detectietechnieken, regelmatige updates met indicatoren van inbreuk (IOC’s) en oefeningen om de effectiviteit van de reactie op incidenten te testen.

Een gelaagde beveiligingsaanpak is essentieel om geavanceerde en aanhoudende cyberdreigingen tegen te gaan.

In de volgende subsecties wordt het belang van regelmatige beveiligingsaudits en patches, training en bewustwording van werknemers en geavanceerde beveiligingsoplossingen besproken.

Regelmatige beveiligingsaudits en patching

Regelmatige beveiligingsaudits en het tijdig patchen van kwetsbaarheden zijn essentieel voor de verdediging tegen APT’s.

Met routinecontroles worden zwakke plekken in de netwerk- en applicatiebeveiliging geïdentificeerd en verholpen, terwijl proactieve verdedigingsmechanismen zoals patches kwetsbaarheden aanpakken voordat aanvallers ze kunnen misbruiken.

Netwerkbeheerders moeten ervoor zorgen dat alle systemen up-to-date en veilig zijn. Dit omvat ook het patchen van netwerksoftware om bescherming te bieden tegen mogelijke bedreigingen.

Opleiding en bewustwording van werknemers

Het is cruciaal om werknemers te trainen om phishing- en social engineering-aanvallen te herkennen en erop te reageren. Werknemers zijn vaak de gemakkelijkste toegangspoort voor indringers, waardoor ze een kwetsbare plek zijn in de netwerkbeveiliging.

Regelmatige training en bewustwording kunnen het risico op succesvolle APT-aanvallen aanzienlijk verkleinen.

Beveiligingsteams moeten samenwerken met netwerkpersoneel om ervoor te zorgen dat alle werknemers over de kennis en vaardigheden beschikken om zich te beschermen tegen cyberdreigingen.

Geavanceerde beveiligingsoplossingen

Geavanceerde beveiligingsoplossingen zijn essentieel voor de verdediging tegen APT’s.

Met tweefactorauthenticatie (2FA) worden netwerktoegangspunten beveiligd, Web Application Firewalls (WAF) beschermen webapplicaties tegen veelvoorkomende aanvallen en met behulp van een whitelist voor applicaties wordt de toegang gecontroleerd om het potentiële aanvalsoppervlak te verkleinen met behulp van passende beveiligingsmaatregelen.

Door deze geavanceerde beveiligingsmaatregelen te implementeren, verbetert u de verdediging van uw organisatie tegen geavanceerde cyberdreigingen.

Samenvatting

Geavanceerde persistente bedreigingen (APT’s) vormen een van de grootste uitdagingen in het huidige cybersecuritylandschap. Het begrijpen van hun bepalende kenmerken, stadia en de expertise van de bedreigingsactoren erachter is cruciaal voor effectieve verdediging.

Door uitgebreide beveiligingsmaatregelen te implementeren, waaronder regelmatige beveiligingsaudits, trainingen voor medewerkers en geavanceerde beveiligingsoplossingen, kunnen organisaties zich beter beschermen tegen deze aanhoudende en geavanceerde aanvallen.

Omdat cyberdreigingen steeds verder toenemen, is het essentieel om waakzaam en proactief te blijven om gevoelige gegevens te beschermen en de integriteit van digitale infrastructuren te behouden.

Veelgestelde vragen

Wat is een geavanceerde persistente bedreiging (APT)?

Een geavanceerde persistente dreiging (APT) is een complexe en aanhoudende cyberaanval die wordt uitgevoerd door zeer bekwame tegenstanders die zich richten op specifieke entiteiten om gegevens te stelen of de bedrijfsvoering te verstoren.

Deze aanvallen worden gekenmerkt door hun onopvallendheid en hun aanhoudende karakter.

Wat zijn de belangrijkste kenmerken van APT-aanvallen?

APT-aanvallen worden gekenmerkt door hun stealth, persistentie en gerichte aanpak. Vaak is er sprake van een proces in meerdere fasen om specifieke organisaties te infiltreren en uit te buiten.

Deze eigenschappen maken ze bijzonder gevaarlijk en moeilijk te detecteren.

Hoe kunnen organisaties APT’s detecteren?

Organisaties kunnen APT’s effectief detecteren door te controleren op afwijkingen in uitgaande gegevens en door bedreigingsinformatie te integreren in hun incidentresponsplannen.

Dankzij deze proactieve aanpak kunnen ze geavanceerde bedreigingen vroegtijdig identificeren en de mogelijke gevolgen ervan beperken.

Welke beveiligingsmaatregelen kunnen bescherming bieden tegen APT’s?

Om u effectief te verdedigen tegen Advanced Persistent Threats (APT’s) is het essentieel om regelmatig beveiligingsaudits uit te voeren, trainingen voor uw medewerkers te verzorgen en geavanceerde beveiligingsoplossingen te gebruiken in combinatie met gelaagde beveiligingsstrategieën.

Deze maatregelen zorgen voor een robuuste verdediging die het risico op APT-aanvallen aanzienlijk verkleint.